HAFTANIN YAZARI: FYODOR MIHAYLOVIÇ DOSTOYEVSKI

15 Kasım 2024 Cuma

 Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (11 Kasım 1821, Moskova - 9 Şubat  1881, Sankt-Peterburg)
 
Rus roman, kısa öykü ve deneme yazarı ve gazeteci.

Çocukluğunu sarhoş bir baba ve hasta bir anne arasında geçiren Dostoyevski, annesinin ölümünden sonra Sankt-Peterburg'daki Mühendis Okulu'na girdi. Babasının ölüm haberini de burada aldı. Okulu başarıyla bitirdikten sonra istihkâm bölüğüne girdi. Bir yıl sonra istifa ederek buradan ayrıldı. Ordudan ayrıldıktan sonra edebiyata yönelen Dostoyevski, ilk kitabı İnsancıklar'ı 1846 yılında yayımladı. Bu eserinin ardından yazdığı kitaplarla beklediği başarıya ulaşamayan Dostoyevski'nin umudu kırıldı ve politikayla ilgilenmeye başladı.

1849 yılında devlet aleyhindeki bir komploya karıştığı iddiası ile tutuklandı. 4 ay hapishanede kalan Dostoyevski, kurşuna dizilmek üzereyken diğer sekiz tutuklu arkadaşı ile affedildi. Cezası dört yıl kürek, dört yıl da adî hapse dönüştürüldü. Cezasını çekmesi için Sibirya'da bulunan Omsk Cezaevi'ne gönderildi. Burada geçirdiği dört yılın ardından er rütbesi ile hizmete verildi. Subaylığa kadar yükseldi. 1857 yılında Mariya Dmitriyevna İsayeva ile evlendi. Beş yıl boyunca görev yapan Dostoyevski, 1859 yılında özgür bırakıldı ve Sankt-Peterburg'a yerleşti.

Sankt-Peterburg'a döndükten sonra Ezilenler (1861) ve Ölüler Evinden Anılar (1862) adlı eserlerini yazdı. Kardeşiyle birlikte iki dergi çıkardı. 1862'de, arzuladığı Avrupa seyahatini gerçekleştirdi. Sara nöbetleri ve kumar bağımlılığı yüzünden maddi açıdan darlığa düştü. Bu dönemde  Yeraltından Notlar (1864), Suç ve Ceza (1866), Kumarbaz (1866), Budala (1868), Ebedi Koca (1870) ve Ecinniler (1872) gibi eserleri yazdı. Eşinin ölümünden sonra sekreteriyle evlendi. Yeniden borçlandı ve kumarhanelerde gezmeye başladı. Kızının ölümünün ardından büyük bir sarsıntı geçirdi. Delikanlı (1875), Bir Yazarın Günlüğü (1876) ve Karamazov Kardeşler (1879) adlı eserlerinde yazarlık hayatı boyunca konu edindiği temaları yeniden ele aldı. Karamazov Kardeşler adlı yapıtını üç yılda bitiren Dostoyevski, bir ciğer kanamasıyla yatağa düştü ve 28 Ocak 1881 tarihinde öldü. Dostoyevski için 31 Ocak 1881 tarihinde yapılan cenaze töreninde yaklaşık otuz bin kişi tabutunun arkasından yürüdü. Dünya edebiyatını en çok etkileyen ve en çok okunan yazarlardan biri olan Dostoyevski'nin eserleri birçok 20. yüzyıl düşünürünün fikirlerini derinden etkiledi.

ESERLERİ
Romanlar
(1846) İnsancıklar
(1846)  "İkiz," "Öteki"
(1849)  Netochka Nezvanova
(1859)  Stepançikovo Köyü
(1861) Ezilmiş ve Aşağılanmışlar
(1862 Ölüler Evinden Anılar
(1864)  Yeraltından Notlar
(1866) Suç ve Ceza
(1867) Kumarbaz
(1869)  Budala
(1872)  Ecinniler
(1875)  Delikanlı
(1881)  Karamazov Kardeşler
Kısa Öyküler
(1847) Dokuz Mektupluk Roman
(1847) Bay Proharçin
(1847) Ev Sahibesi
(1848)  Polzunkov
(1848) Bir Yufka Yürekli
(1848) Kıskanç Koca
(1848) Namuslu Bir Hırsız
(1848) Bir Noel Ağacı ve Düğün
(1848) Beyaz Geceler
(1857) Küçük Kahraman
(1859)  Amcanın Rüyası
(1862) Tatsız Bir Olay
(1865)  Timsah
(1870) Ebedi Koca
(1873) Bobok
(1876) Uysal Bir Ruh
(1876 Köylü Marey
(1876) Mesih'in Noel ağacı Boy de
(1877) Gülünç Bir Adamın Düşü"
Kurgusal olmayan eserler
Yaz İzlenimleri Üzerine Kış Notları  (1863)
Bir Yazarın Günlüğü  (1873–1881)

Kaynakça için tıklayınız.

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski'nin kütüphanemizdeki eserlerine ulaşmak için tıklayınız!

Edebiyatla kalın...
🌸